{"id":89640,"date":"2023-11-09T14:12:52","date_gmt":"2023-11-09T14:12:52","guid":{"rendered":"https:\/\/www.globallogic.com\/pl\/?post_type=news&p=89640"},"modified":"2025-10-10T08:09:21","modified_gmt":"2025-10-10T08:09:21","slug":"pionierzy-zielonych-fabryk","status":"publish","type":"news","link":"https:\/\/www.globallogic.com\/pl\/about\/press-room\/media-coverage\/pionierzy-zielonych-fabryk\/","title":{"rendered":"Pionierzy \u201eZielonych Fabryk\u201d"},"content":{"rendered":"
\n

Czy mo\u017cliwa jest produkcja o obiegu zamkni\u0119tym?<\/h2>\n

Koncepcja \u201ezielonych fabryk\u201d stanowi kluczowy kierunek dla przemys\u0142u XXI stulecia, w kt\u00f3rym centraln\u0105 rol\u0119 w osi\u0105ganiu zr\u00f3wnowa\u017conego rozwoju odgrywaj\u0105 innowacyjne technologie. Jest odpowiedzi\u0105 na wyzwania zwi\u0105zane z konieczno\u015bci\u0105 harmonijnego po\u0142\u0105czenia produkcji i troski o \u015brodowisko naturalne. To nowe podej\u015bcie przekszta\u0142ca tradycyjne zak\u0142ady przemys\u0142owe w przedsi\u0119biorstwa innowacyjne, zr\u00f3wnowa\u017cone i efektywne ekologicznie.<\/em><\/p>\n

Nie ma precyzyjnej<\/strong> definicji \u201ezielonych fabryk\u201d. Og\u00f3lnie pod tym poj\u0119ciem kryj\u0105 si\u0119 firmy przemys\u0142owe, kt\u00f3re d\u0105\u017c\u0105 do ograniczenia emisji gaz\u00f3w cieplarnianych i wykorzystuj\u0105 energi\u0119 odnawialn\u0105 oraz minimalizuj\u0105 ilo\u015b\u0107 wytwarzanych odpad\u00f3w. \u0141\u0105czy je fakt, \u017ce inwestuj\u0105 w technologie, by dzi\u0119ki nim efektywnie wykorzystywa\u0107 surowce i zarz\u0105dza\u0107 posiadanymi zasobami.<\/p>\n

Wsp\u00f3\u0142czesne wyzwania<\/h2>\n

\u2013 Proekologiczny kierunek nie jest jednak ca\u0142kowicie wyodr\u0119bnion\u0105 \u015bcie\u017ck\u0105 rozwoju, zwi\u0105zan\u0105 z ch\u0119ci\u0105 wpisania si\u0119 w postanowienia porozumienia paryskiego z 2015 r. czy konferencji COP26 w Glasgow, gdzie pa\u0144stwa cz\u0142onkowskie Organizacji Narod\u00f3w Zjednoczonych zobowi\u0105za\u0142y si\u0119 do zej\u015bcia do neutralno\u015bci w\u0119glowej dla ponad 90 proc. \u015bwiatowego produktu krajowego brutto i wyznaczy\u0142y nowe cele emisyjne do 2030 r. \u2013 twierdzi Przemys\u0142aw Seredy\u0144ski, director of engineering w firmie z bran\u017cy in\u017cynierii cyfrowej GlobalLogic<\/a>. \u2013 Wdra\u017canie takich rozwi\u0105za\u0144 jest odpowiedzi\u0105 na wsp\u00f3\u0142czesne wyzwania ekologiczne, ale tak\u017ce szans\u0105 na osi\u0105gni\u0119cie wy\u017cszej wydajno\u015bci i zmniejszenie koszt\u00f3w operacyjnych, a przez to popraw\u0119 konkurencyjno\u015bci. Nasza firma aktywnie pomaga organizacjom przekszta\u0142ca\u0107 si\u0119 w\u0142a\u015bnie w tym duchu w nowoczesne, ekologiczne fabryki przysz\u0142o\u015bci. Nale\u017c\u0105c do grupy Hitachi, kt\u00f3ra by\u0142a jednym z g\u0142\u00f3wnych partner\u00f3w COP26 i wyznaczy\u0142a sobie cele osi\u0105gni\u0119cia neutralno\u015bci w\u0119glowej we wszystkich zak\u0142adach i biurach do 2030 r., jeste\u015bmy strategicznie zaanga\u017cowani w zaspokajanie najwa\u017cniejszych potrzeb spo\u0142ecznych i \u015brodowiskowych \u015bwiata przez innowacje.<\/p>\n

Kluczowe dla osi\u0105gni\u0119cia cel\u00f3w zwi\u0105zanych z \u201ezielon\u0105 fabryk\u0105\u201d jest wdro\u017cenie technologii. Rezultaty wdro\u017cenia technologii s\u0105 szybko odczuwane przez zielone fabryki. Automatyzacja, optymalizacja i zastosowanie energii odnawialnej prowadzi do znacznego zmniejszenia emisji gaz\u00f3w cieplarnianych. Dok\u0142adniejsza kontrola proces\u00f3w poci\u0105ga za sob\u0105 wzrost wydajno\u015bci produkcji i minimalizacj\u0119 strat, a mniejsze zu\u017cycie energii i surowc\u00f3w przek\u0142ada si\u0119 na ni\u017csze koszty operacyjne. Cyfryzuj\u0105ce si\u0119 firmy przemys\u0142owe s\u0105 przy tym elastyczniejsze i wykazuj\u0105 si\u0119 wi\u0119ksz\u0105 odporno\u015bci\u0105 biznesow\u0105, a tym samym s\u0105 zdolne szybciej dostosowywa\u0107 si\u0119 do zmieniaj\u0105cych si\u0119 warunk\u00f3w rynkowych i potrzeb klient\u00f3w.<\/p>\n

\u2013 Nie spos\u00f3b nie wspomnie\u0107 o aspekcie zwi\u0119kszonego bezpiecze\u0144stwa pracownik\u00f3w, kt\u00f3re wynika z mo\u017cliwo\u015bci przeprowadzania szkole\u0144 w wirtualnej rzeczywisto\u015bci oraz wprowadzania zdalnego monitoringu zmniejszaj\u0105cego potrzeb\u0119 fizycznego przebywania specjalist\u00f3w w obszarach niebezpiecznych \u2013 zwraca uwag\u0119 Przemys\u0142aw Seredy\u0144ski. \u2013 Za tym wszystkim id\u0105 kolejne zmiany wp\u0142ywaj\u0105ce pozytywnie na \u015brodowisko, zmniejszaj\u0105ce zu\u017cycie energii, wody i innych zasob\u00f3w, jak r\u00f3wnie\u017c pozwalaj\u0105ce wykorzysta\u0107 energi\u0119 odnawialn\u0105 w procesach produkcyjnych.<\/p>\n

\"\"<\/p>\n

Redukcja negatywnego wp\u0142ywu na \u015brodowisko nie ko\u0144czy si\u0119 jednak na terenie \u201ezielonej fabryki\u201d. Wytw\u00f3rca jest elementem skomplikowanej siatki po\u0142\u0105cze\u0144 mi\u0119dzy r\u00f3\u017cnymi sektorami i firmami, kt\u00f3re r\u00f3wnie\u017c unowocze\u015bniaj\u0105 sw\u00f3j spos\u00f3b dzia\u0142ania, by sta\u0107 si\u0119 efektywne ekologicznie. Dobrym przyk\u0142adem tego jest realizowany przez GlobalLogic<\/a> projekt dla klienta, obejmuj\u0105cy platform\u0119 do zarz\u0105dzania flot\u0105 samochod\u00f3w i autobus\u00f3w elektrycznych, kt\u00f3ry pozwala \u0142atwo i przejrzy\u015bcie zmodernizowa\u0107 flot\u0119 pojazd\u00f3w z silnikami spalinowymi na modele z nap\u0119dami elektrycznymi. Wida\u0107 przy tym poziom oszcz\u0119dno\u015bci, jakie przyniesie taka inwestycja. Firmy mog\u0105 r\u00f3wnie\u017c uzyska\u0107 dodatkowe przychody powi\u0105zane z flot\u0105 pojazd\u00f3w EV. W ten spos\u00f3b przekszta\u0142ca si\u0119 logistyka, a koncepcja troski o \u015brodowisko wychodzi poza ramy przemys\u0142u, b\u0119d\u0105c nadal blisko z nim zwi\u0105zana. \u2013 Cyfryzacja przemys\u0142u jest fundamentem, na kt\u00f3rym budowane i rozwijane s\u0105 \u201ezielone fabryki\u201d \u2013 podkre\u015bla Przemys\u0142aw Seredy\u0144ski. \u2013 W Polsce jednym z najcz\u0119\u015bciej wykonywanych przez przemys\u0142 krok\u00f3w jest wdra\u017canie predictive maintenance. Du\u017ce zainteresowanie wynika z faktu, \u017ce technologia pozwala znacznie ograniczy\u0107 liczb\u0119 niespodziewanych przestoj\u00f3w i awarii, co przek\u0142ada si\u0119 na lepsze funkcjonowanie organizacji, buduje zaufanie do firmy w\u015br\u00f3d jej partner\u00f3w, a jednocze\u015bnie ekologicznie odpowiada na potrzeby lepszego wykorzystywania zasob\u00f3w i energii.<\/p>\n

Nie ma \u0142atwych odpowiedzi<\/h2>\n

\u2013 \u201eZielona fabryka\u201d mo\u017ce by\u0107 b\u0142\u0119dnie rozumiana jako zak\u0142ad produkcyjny, kt\u00f3ry nie wywiera \u017cadnego wp\u0142ywu na \u015brodowisko i nie emituje dwutlenku w\u0119gla \u2013 wyja\u015bnia Rados\u0142aw Dudzik, kierownik ds. rozwoju rozwi\u0105za\u0144 cyfrowych w biznesie elektryfikacji ABB w Polsce. \u2013 Niestety, dzisiejsza technologia na to nie pozwala. Nie oznacza to, \u017ce \u201ezielona fabryka\u201d jest poj\u0119ciem na wyrost. Przez produkcj\u0119 i (lub) wykorzystanie energii z zielonych \u017ar\u00f3de\u0142, takich jak turbiny wiatrowe czy fotowoltaika, a tak\u017ce realizacj\u0119 inicjatyw z obszaru ESG czy CSR (bo \u201ezielona fabryka\u201d to nie tylko czysta energia), mo\u017cemy kompensowa\u0107 koszty \u015brodowiskowe dzia\u0142alno\u015bci produkcyjnej.<\/p>\n

Chc\u0105c zmniejszy\u0107 sw\u00f3j wp\u0142yw na \u015brodowisko, wiele firm decyduje si\u0119 w pierwszej kolejno\u015bci na rozwi\u0105zania z obszaru produkcji lub wykorzystania energii z odnawialnych \u017ar\u00f3de\u0142 energii. Jest to stosunkowo \u0142atwo mierzalna inwestycja. Potwierdzaj\u0105 to najnowsze prognozy Mi\u0119dzynarodowej Agencji Energetycznej. W tym roku inwestycje w sektor energetyczny maj\u0105 osi\u0105gn\u0105\u0107 warto\u015b\u0107 oko\u0142o 2,8 biliona dolar\u00f3w (2,6 biliona w 2022 r.). Z tej kwoty ponad 1,7 biliona zostanie przeznaczone na rozw\u00f3j czystych technologii. Wi\u0119ksz\u0105 trudno\u015b\u0107 sprawiaj\u0105 technologie proekologiczne niezwi\u0105zane z zasilaniem \u2013 np. efektywne zarz\u0105dzanie dost\u0119pnymi surowcami i ograniczenie marnotrawstwa produkcyjnego b\u0105d\u017a technologie obejmuj\u0105ce odzysk ciep\u0142a. Mo\u017cliwo\u015bci jest wiele, a ka\u017cdy przypadek powinien by\u0107 rozpatrywany indywidualnie. Dlatego nie jest mo\u017cliwa prosta odpowied\u017a na pytanie, jakie s\u0105 koszty zwi\u0105zane z transformacj\u0105 zak\u0142adu produkcyjnego w \u201ezielon\u0105 fabryk\u0119\u201d. Dwa przedsi\u0119biorstwa wytwarzaj\u0105ce te same produkty b\u0119d\u0105 si\u0119 od siebie r\u00f3\u017cni\u0107 ze wzgl\u0119du na efekt bazy. Jednak od \u201ezielonych fabryk\u201d nie ma ucieczki, ze wzgl\u0119du zar\u00f3wno na presj\u0119 organizacji ekologicznych, jak i na legislacj\u0119 Unii Europejskiej (Zielony \u0141ad) i \u2013 co za tym idzie \u2013 krajowych ustawodawc\u00f3w. I nie s\u0105 to jedyne czynniki. Dla m\u0142odego pokolenia wa\u017cna jest polityka i system warto\u015bci przedsi\u0119biorstw, kt\u00f3rych produkty kupuj\u0105. Swoj\u0105 dezaprobat\u0119 pokazuj\u0105 bardzo prosto, rezygnuj\u0105c z zakupu. Wed\u0142ug bada\u0144 przeprowadzonych przez firm\u0119 Capgemini 79 proc. konsument\u00f3w zmienia swoje preferencje zakupowe na podstawie zr\u00f3wnowa\u017conych (lub niezr\u00f3wnowa\u017conych) praktyk firm.<\/p>\n

Dzi\u015b trudno sobie wyobrazi\u0107, by zak\u0142ady produkcyjne mog\u0142y ca\u0142kowicie zignorowa\u0107 ekologiczn\u0105 rewolucj\u0119. Przewidziano kary dla firm, kt\u00f3re nie dostosuj\u0105 si\u0119 do nowych regulacji. W rezultacie koszty, jakie b\u0119d\u0105 ponosi\u0107, mog\u0105 uczyni\u0107 ich dzia\u0142alno\u015b\u0107 nieop\u0142acaln\u0105. To ma by\u0107 swego rodzaju op\u0142ata rekompensuj\u0105ca wykorzystywanie \u201ebrudnej\u201d energii. Niewykluczone, \u017ce niekt\u00f3re zak\u0142ady mog\u0105 w og\u00f3le zosta\u0107 pozbawione mo\u017cliwo\u015bci dalszego dzia\u0142ania, je\u015bli b\u0119d\u0105 zbyt opieszale podchodzi\u0107 do zmian.<\/p>\n

Aby odnie\u015b\u0107 sukces w transformacji przemys\u0142u, nie powinno si\u0119 ogranicza\u0107 do wskazywania drogi za pomoc\u0105 samych kar i przymusu. Potrzeba tak\u017ce edukacji, pracy u podstaw, kt\u00f3ra zbuduje \u015bwiadomo\u015b\u0107 decydent\u00f3w. Takich inicjatyw brakuje, szczeg\u00f3lnie ze strony pa\u0144stwa, co mo\u017ce wywo\u0142a\u0107 pewnego rodzaju niech\u0119\u0107 do inwestycji albo dob\u00f3r nieadekwatnych narz\u0119dzi. Jest to szczeg\u00f3lnie widoczne w firmach rodzinnych, gdzie brakuje stanowiska odpowiedzialnego za zarz\u0105dzanie zmian\u0105 i innowacj\u0105.<\/p>\n

Zdarza si\u0119 tak\u017ce, \u017ce przedstawiciele sektora produkcji w og\u00f3le nie dostrzegaj\u0105 warto\u015bci dodanej zwi\u0105zanej z wdro\u017ceniem zielonych rozwi\u0105za\u0144. Pami\u0119tajmy, \u017ce ta zmiana ma charakter ci\u0105g\u0142y, a nie impulsywny. Nastawienie na pojedyncze zrywy w innowacji zaburza konsekwencj\u0119 w dzia\u0142aniu, bo skoro nie wiadomo, dok\u0105d zmierzamy, a jedynie mamy jakie\u015b okre\u015blone punkty, jest to praca po omacku, przypominaj\u0105ca gr\u0119 w statki. \u2013 Nie bez znaczenia jest te\u017c tendencja powrotu firm przemys\u0142owych do korzeni \u2013 podkre\u015bla Rados\u0142aw Dudzik. \u2013 Reshoring i nearshoring stanowi\u0105 dzi\u015b priorytet biznesowy wielu organizacji. Globalne badanie ABB pokaza\u0142o, \u017ce 74 proc. europejskich i 70 proc. ameryka\u0144skich przedsi\u0119biorstw planuje wr\u00f3ci\u0107 z produkcj\u0105 do kraju macierzystego lub jego bliskiego s\u0105siedztwa. G\u0142\u00f3wnym powodem jest ch\u0119\u0107 zbudowania odpornego \u0142a\u0144cucha dostaw. Reshoring i nearshoring maj\u0105 by\u0107 te\u017c odpowiedzi\u0105 na niedobory si\u0142y roboczej, a tak\u017ce bardziej ekologiczny i zr\u00f3wnowa\u017cony przemys\u0142. Dlatego Unia Europejska d\u0105\u017cy do tego, aby do 2030 r. 40 proc. kluczowych technologii potrzebnych do walki ze zmianami klimatycznymi powsta\u0142o w jej w\u0142asnych granicach.<\/p>\n

W Polsce trudno jeszcze m\u00f3wi\u0107 o masowo\u015bci zjawiska, ale wyst\u0119puje ono coraz cz\u0119\u015bciej. Dokonali\u015bmy zatem pewnego przegl\u0105du, co si\u0119 dzieje w polskim przemy\u015ble. Jak si\u0119 okazuje, nie tylko najwi\u0119ksze koncerny daj\u0105 dobry przyk\u0142ad, chocia\u017c naturalnie zdecydowanie przoduj\u0105 one w tej dziedzinie.<\/p>\n

Przy udziale pracownik\u00f3w<\/h2>\n

\u2013 Sprz\u0119t medyczny znajduj\u0105cy si\u0119 na wyposa\u017ceniu ka\u017cdego szpitala produkowany jest z wielu materia\u0142\u00f3w: wysokogatunkowej stali nierdzewnej, stali stopowej z pow\u0142ok\u0105 niklowo-chromow\u0105 lub lakiernicz\u0105, tworzyw, materia\u0142\u00f3w tapicerskich czy poliuretan\u00f3w, z kt\u00f3rych wykonywane s\u0105 materace, a w ka\u017cdym znajduj\u0105 si\u0119 r\u00f3wnie\u017c podzespo\u0142y elektroniczne \u2013 m\u00f3wi Marek Suczyk, prezes Famed \u017bywiec. \u2013 Aby okres u\u017cytkowania sprz\u0119tu by\u0142 jak najd\u0142u\u017cszy, nale\u017cy o niego dba\u0107. Dotyczy to np. wysokiej odporno\u015bci na dzia\u0142anie \u015brodk\u00f3w dezynfekcyjnych, na co nara\u017cone s\u0105 wyroby medyczne. Dlatego wprowadzili\u015bmy proces elektropolerowania stali nierdzewnej i zmodyfikowali\u015bmy powierzchnie blat\u00f3w karbonowych. Karbon to g\u0142\u00f3wny materia\u0142, kt\u00f3rego u\u017cywamy w rozwi\u0105zaniach konstrukcyjnych sto\u0142\u00f3w operacyjnych. Zmodyfikowanie ich powierzchni podwy\u017csza odporno\u015b\u0107 na dzia\u0142anie preparat\u00f3w na bazie alkoholu i chloru stosowanych do dezynfekcji. Z kolei elektropolerowanie stali nierdzewnej zwi\u0119kszy\u0142o jej odporno\u015b\u0107 na korozj\u0119 i prac\u0119 w trudnych warunkach. A przecie\u017c wyd\u0142u\u017cenie cyklu \u017cycia produkt\u00f3w skutkuje minimalizowaniem oddzia\u0142ywania na \u015brodowisko.<\/p>\n

Famed \u017bywiec jako jedna z pierwszych firm na \u017bywiecczy\u017anie wprowadzi\u0142 rozwi\u0105zania gospodarki obiegu zamkni\u0119tego i czystszej produkcji (Mi\u0119dzynarodowa deklaracja czystszej produkcji UNEP 1999 r.). Dzia\u0142a zgodnie z systemem zarz\u0105dzania \u015brodowiskiem okre\u015blonym norm\u0105 ISO14001. Sp\u00f3\u0142ka sukcesywnie modernizuje park maszynowy i procesy technologiczne z my\u015bl\u0105 o minimalizacji oddzia\u0142ywania na \u015brodowisko. W ostatnich latach zmodernizowano m.in. lakierni\u0119 proszkow\u0105, sukcesywnie wprowadzano do parku maszynowego energooszcz\u0119dne i wydajniejsze maszyny, a tak\u017ce dokonano wymiany o\u015bwietlenia wraz z monta\u017cem czujnik\u00f3w ruchu. W rezultacie zmniejszono zu\u017cycie energii elektrycznej o 6 proc. w skali roku. Wynikiem przeprowadzonej w 2006 r. modernizacji procesu k\u0105pieli myj\u0105cej by\u0142o zmniejszenie zu\u017cycia wody o 33 proc., ograniczenie ilo\u015bci odpad\u00f3w wymagaj\u0105cych utylizacji o 99 proc. oraz zmniejszenie ilo\u015bci \u015brodk\u00f3w chemicznych do przygotowania k\u0105pieli o 86 proc. Najnowsze inwestycje w park maszynowy, realizowane w 2022 r., obejmowa\u0142y m.in.:<\/p>\n